پریناتولوژی چیست؟
پریناتولوژی که با عنوان پزشکی مادر و جنین نیز شناخته می‌شود، یکی از رشته‌های فوق تخصصی در رشته زنان و زایمان است که به شناسایی، تشخیص و درمان حاملگی‌های پرخطر می‌پردازد، بنابراین این شاخه پزشکی به‌طور ویژه و تخصصی مسائل مربوط به مادر و جنین در معرض خطر را پایش و بررسی می‌کند.
پریناتولوژیست کیست؟
متخصص طب مادر و جنین یا پریناتولوژیست، یک متخصص زنان و زایمان است که در زمینة بارداریهای پرخطر آموزش دیده است. در واقع برای اینکه یک متخصص زنان و زایمان به عنوان یک پریناتولوژیست شناخته شود لازم است یک دوره آموزشی تخصصی به مدت حداقل 3 سال را بگذرانند تا بتوانند فلوشیپ طب مادر و جنین ویا همان پریناتولوژی را بدست بیاورند. اگر خواسته باشیم به زبان ساده‌تر بیان کنیم پریناتولوژیست‌ها متخصصان زنانی هستند که دو الی سه سال بیشتر درس خوانده و فوق تخصص خود را در زمینه زایمان‌های پر خطر و عوارضی که می‌توانند به همراه داشته باشند، دریافت کرده‌اند.
بارداری پرخطر چیست؟
بارداری پرخطر زمانی اتفاق می‌افتد که فردی که زایمان می‌کند، چه قبل و چه در حین بارداری دچار مشکلات سلامتی مختلفی می‌شود. اختلالات کروموزومی و ناهنجاری‌های ساختاری در جنین نیز باعث می‌شود که حاملگی خطرناک تلقی شود. لازم به ذکر است زمانی که فردی پیش یا پس از حاملگی دارای این شرایط باشد، نیاز به مراقبت و توجه بیشتری داشته تا دوران بارداری را به سلامت گذرانده و زایمان موفقیت آمیزی داشته باشد. این موارد عبارتند از:
- حاملگی در سنین بالا خصوصا در افراد بالای 40سال
- حاملگی دو یا چند قلویی
- سابقه سقط جنین و مرده زایی
پریناتولوژیست چه وظایفی بر عهده دارد؟
متخصصان طب مادر و جنین به بیمارانی که در سطوح خاصی از مراقبت‌های مادر و نوزاد قرار دارند، رسیدگی می‌کنند. این سطوح با خطرات سلامتی برای نوزاد، مادر یا هر دو در دوران بارداری، منطبق است. آن‌ها از زنان باردار مبتلا به بیماری‌های مزمن (مانند بیماری قلبی یا کلیوی، فشار خون بالا، دیابت بارداری و ترومبوفیلی)، زنان بارداری که در معرض خطر عوارض مرتبط با بارداری هستند (مانند زایمان زودرس، پره‌اکلامپسی، چندقلوزایی) و زنان باردار با جنین در معرض خطر، مراقبت می‌کنند.
همانگونه که پیش‌تر گفته شد، در حاملگی‌های پرخطر و پرریسک و همین طور این چنین زایمان‌ها، وجود تخصص زنان کافی نیست. حضور متخصص طب مادر و جنین یا همان پریناتولوژیست نیز لازم است. در واقع پریناتولوژیست‌ها، متخصصان زایمان‌های پرخطر و با ریسک بالا هستند.پریناتولوژیستان پزشکانی هستند که حاملگی‌های پرخطر را مدیریت می‌کنند و سلامت و امنیت مادران و نوزادان را قبل، حین و پس از زایمان تضمین می‌کنند.
آزمایش‌ها و ابزارها
پریناتولوژیست‌ها از تست‌ها و ابزارهایی تخصصی‌تر نسبت به متخصصین زنان استفاده می‌کنند. که می‌تواند شامل:
- تشخیص ناهنجاری‌های ژنتیکی و تولد و اختلالات مادرزادی با استفاده از سونوگرافی با جزئیات بالا و دیگر آزمایشات
- انجام مشاوره بارداری برای تشخیص شرایط و عواملی که ممکن است به عوارض بارداری بی‌انجامد.
- اجرای آزمایشات و تست برای تشخیص حاملگی‌های با ریسک بالا
- اجرای روتین‌‌های مراقبتی بارداری در بارداریهای پرخطر
- پایش و مدیریت شرایط خطرزای موجود قبل از بارداری یا ایجاد به واسطه بارداری در افراد باردار
- همراهی در زایمان و وضع حمل در صورت لزوم
وجود پریناتولوژیست نه تنها زمانی که مادر شرایط خطرزا مانند فشار خون بالا، دیابت و غیره دارد، حائز اهمیت است. بلکه هنگامی که جنین با ناهنجاری‌های کروموزمی و یا بیماری‌های مادرزادی تشخیص داده می‌شود نیز ضروری است، چرا که این ناهنجاری‌ها و بیماری‌های مادرزادی متاسفانه در دوران کودکی و در بعضی موارد تا پایان عمر مشکل ساز خواهند بود. در این هنگام پریناتولوژیست نیز به تیم درمانی مدیریت‌کننده وضعیت مادر و جنین اضافه خواهند شد.
چه کسانی باید توسط متخصص پریناتولوژی ویزیت شوند؟
از مهم‌ترین علل مرگ و میر مادران در دوران حاملگی می‌توان به بیماری‌های فشار خون، عفونت و خونریزی اشاره کرد، چرا که بیشتر زنان بیمار یا دچار مشکلات خاص، تازه بعد از باردار شدن به پزشک مراجعه می‌کنند. بنابراین توصیه می‌شود زنان مبتلا به یک عارضة مزمن قبل از باردار شدن به متخصص طب مادر و جنین مراجعه کنند. بنابراین، خانمی که هر کدام از عارضه‌های زیر را دارد، لازم است به متخصص پریناتولوژی ارجاع داده شود:
- دیابت
- فشار خون بالا
- مشکلاتی در بارداری قبلی، مثل زایمان زودرس، سقط مکرر و پارگی زودرس کیسه آب
- بیمار یا زخمی شدن در طول بارداری
- نقص مادرزادی جنین یا مشکل رشدبارداری دوقلویی یا چندقلویی؛ با توجه به نوع دوقلوها و تخصص ماما یا پزشک در مدیریت این بارداریهای خاص
- کسانی که مشکلات سلامتی ناشی از بارداری مانند دیابت بارداری یا پره اکلامپسی دارند.
چرا مراجعه به متخصص پریناتولوژی مهم است؟
شاید ارجاع دادن یک مادر باردار به متخصص طب مادر و جنین برای او و حتی نزدیکانش نگران‌کننده به نظر برسد و باعث ایجاد استرس در آن‌ها شود. اما باید بدانند که این مراجعه منافع زیادی برای آن‌ها دارد و مهم‌ترین این منافع برای آن‌ها فراهم شدن یک شانس بالا و خوب برای یک بارداری و تولد یک نوزاد سالم خواهد بود، لازم به ذکر است بیشتر زنانی که بارداری پرخطر دارند اگر مراقبت‌های لازم را دریافت کنند دچار مشکل نمی‌شوند.
افزودن دیدگاه