سرفه واکنشی طبیعی و حیاتی است که به‌منظور حفظ راه هوایی از ورود مواد غیر مطلوب به ریه‌ها و جلوگیری از انتقال عفونت به سایر بخش‌های بدن صورت می‌گیرد. اما سرفه شدید و مداوم می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی تنفسی، التهابات یا بیماری‌های مزمن باشد که نیاز به مراقبت و درمان دارد. بنابراین، در این مقاله به بررسی درمان سرفه شدید پرداختهایم. در ادامه همراه ما باشید.
علت بروز سرفه شدید چیست؟
سرفه واکنشی طبیعی بدن به هرگونه تحریک یا مشکل در جزئیات سیستم تنفسی است. بروز سرفه شدید ممکن است به‌دلایل مختلفی باشد. در زیر تعدادی از علل متداول سرفه شدید آورده شده‌اند.
عفونت‌های تنفسی
آنفولانزا، سرماخوردگی، برونشیت و نیز عفونت‌های حاد دیگر می‌توانند منجر به سرفه شدید شوند. در صورت برخورد با مشکلاتی از این جنس لازم است نسبت به بهبود سرفه شدید اقدام لازم را انجام دهیم.
بیماری‌های مزمن تنفسی
بیماری‌هایی مانند کرونا، آسم، برونشیت مزمن و انسداد مزمن راه‌های هوایی (COPD) اغلب با سرفه مرتبط هستند.
آلرژی‌ها:
حساسیت به گرد و غبار، مواد غذایی، حیوانات خانگی یا مواد آلرژی دیگر می‌تواند سبب سرفه آلرژیک شود.
تنظیمات ریه
انسداد راه‌های هوایی به دلیل مسائلی مانند وجود توده‌های غیرطبیعی، سیستم ایمنی ناکارآمد، یا تحلیل کیسه‌های هوا سرفه شدید را ایجاد می‌کند.
عوامل محیطی
تحریک‌کننده‌های محیطی مانند دود سیگار، آلودگی هوا، گازهای شیمیایی و ترشحات صنعتی نیز می‌توانند باعث سرفه شدید شوند.
عفونت‌های حاد و مزمن دیگر
برخی عفونت‌های سیستم تنفسی مثل توپس، سل، یا عفونت‌های قلبی می‌توانند سرفه شدید را ایجاد کنند. در موارد مواجهه با این بیماری‌ها لازم است برای بهبود سرفه شدید عملکرد مناسبی را پیش بگیرید.
تغییرات در آب و هوا
تغییرات شدید در دما یا رطوبت هوا ممکن است به خصوص در فصل سرما، سرفه را افزایش دهد.
در‌هر‌صورت، اگر سرفه شدید به مدت طولانی ادامه داشته و یا با علائمی همچون تنگی نفس، تب یا سایر علائم نگران‌کننده همراه باشد، توصیه میشود که سریع به پزشک مراجعه و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
قویترین داروی گیاهی ضد سرفه
بهترین داروی گیاهی برای درمان سرفه خشک وابسته به علت سرفه و شدت آن مشخص میشود. هر گیاه دارای خصوصیات مختلفی است و امکان دارد، بر‌اساس نیاز فرد متفاوت باشد. در ادامه، چند گیاه با خصوصیات ضد سرفه معرفی می‌شوند.
زردچوبه برای درمان سرفه خشک
زردچوبه دارای ترکیبی کورکومین است که خاصیت ضد‌التهابی دارد و برای بهبود سرفه شدید توصیه میشود. مصرف زردچوبه با فلفل سیاه سبب بهتر شدن جریان خون میشود، به‌طوری‌که، تاثیر آن بر سرفه‌های مزمن خودش را بیشتر نشان می‌دهد.
در مواردی ترکیب زردچوبه در کپسول و دمنوش‌های گیاهی دیده میشود و اثر آن برای بیماری‌ها تنفسی و آسم بسیار مطلوب است. اما باید توجه داشته باشید که استفاده‌ی بیش‌از‌حد باعث بروز مشکلاتی مانند ناراحتی معده و اسهال میشود. بنابراین، با رعایت حد تناسب در مصرف این مکمل اثرات آن را می‌توانید کنترل کنید.
ریشه گیاه ختمی
ریشه گیاه ختمی یکی از گیاهان دارویی است که به‌طور سنتی برای درمان سرفه شدید مورد استفاده قرار می‌گرفت. تاثیرات مثبت ختمی بر سرفه شامل خصوصیات ضد التهابی و ضد عفونی‌کننده‌اش است. مطالعات نشان داده است که مواد شیمیایی موجود در ریشه ختمی می‌توانند به کنترل التهاب‌ها و تسکین سرفه کمک کنند.
همچنین، ریشه ختمی به تسکین سرفه از طریق ایجاد تاثیرات مختلف در سیستم تنفسی کمک می‌کند. برخی از این تأثیرات شامل آرامش بخشی و حفاظت از غشاهای مخاطی در سیستم تنفسی میشود.
زنجبیل (Ginger)
زنجبیل دارای خصوصیات ضد التهابی و ضد عفونی کننده است که برای خصوصیات شاخصی در موارد مختلف دارد. به‌طوری‌که، علاوه‌بر، درمان سرفه شدید بر مشکلات معده و حالت تهوع نیز تاثیر‌گذار است. می‌توانید زنجبیل را به صورت چای یا ببه‌عنوان افزودنی به غذا مصرف کنید تا مزه‌ی مطلوب‌تری داشته باشد.
زنجبیل گیاهی دارویی است که به‌طور سنتی برای موارد مختلف سلامتی، از جمله درمان سرفه، استفاده شده است. زنجبیل دارای خصوصیات ضد التهابی، ضد عفونی‌کننده و ضد اسپاسمودیک است که در کنترل و تسکین سرفه موثر عمل می‌کند. همچنین به بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک کند، در‌نتیجه می‌تواند به بهبود حالت سرفه کمک کند.
شیره عسل
عسل دارای خواص ضد باکتری و آنتی‌التهابی است و به تسکین سرفه و التهاب راه‌های تنفسی کمک می‌کند. همچنین، به‌عنوان یک داروی گیاهی، معمولاً با چای گرم یا به صورت تنها مصرف میشود. شیره عسل از قدیمی‌ترین راه‌های درمانی برای سرفه است. ازآنجا‌که، عسل دارای خواص آنتی‌باکتریال، ضد التهابی و آرامش‌بخش است، به تسکین سرفه کمک می‌کند.
شیره عسل با فعال کردن مخاط و تسکین تحریکات سیستم تنفسی در کاهش سرفه موثر است. همچنین، عسل به تسکین التهاب‌های مخاطی در حلق و راه‌های تنفسی کمک کند و عوارض سرفه شدید را کاهش می‌دهد.
به‌همین‌دلیل، استفاده از شیره عسل به‌عنوان روشی طبیعی و موثر برای درمان سرفه شدید و تنگی نفس تلقی میشود. با‌این‌حال، توجه داشته باشید که اگر سرفه شدید به مدت طولانی ادامه داشته یا همراه با علائم دیگری مانند تنگی نفس، تب یا فشار در سینه باشد، باید حتماً به پزشک مراجعه کرد و استفاده از داروها یا روش‌های دیگر توسط پزشک تأیید شود.
آلوئه‌ورا (Aloe Vera)
آلوئه‌ورا خصوصیات آرام‌بخش و ضد التهابی دارد. ممکن است در قالب ژل آلوئه‌ورا یا به‌عنوان مکمل مورد استفاده قرار بگیرد. آلوئه‌ورا به‌صورت ژل، عصاره، کرم یا عصاره‌های پوستی مصرف میشود. با این حال، همواره مهم است که قبل از استفاده از هر گونه محصول حاوی آلوئه ورا، مطمئن شوید که محصول مورد استفاده شما مناسب برای استفاده داخلی است و هیچ عوارض جانبی یا تداخل با داروهای دیگری که شما مصرف کنید، ندارد. همچنین، با‌توجه‌به خواص گفته شده برای بهبود سرفه شدید نیز بسیار موثر عمل می‌کند.
پونه (Peppermint)
روغن پونه اثرات آرام‌بخش و ضد باکتریایی را به همراه دارد. به‌طوری‌که، به‌عنوان عصاره، چای یا ترکیبات دیگر مورد استفاده قرار گیرد. پونه گیاهی دارویی است که در محصولات گیاهی و داروهای سنتی به کار می‌رود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که پونه در روند بهبود سرفه شدید بسیار موثر است.
عناصر شیمیایی موجود در پونه شامل ترکیباتی مانند اسانس‌ها، فلاونوئیدها و تانین‌ها هستند که ممکن است دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد سرفه باشند. به‌همین‌دلیل، استفاده از پونه امکان دارد به‌عنوان روشی طبیعی برای کاهش سرفه مفید باشد.
از پونه می‌توان به‌صورت عصاره، دم‌کرده یا در قالب عصاره‌ها و قرص‌های دارویی مصرف کرد. با‌این‌حال، اگرچه تحقیقات نشان داده‌اند که پونه می‌تواند در تسکین سرفه موثر باشد، اما همواره نیاز به تحقیقات بیشتر و مطالعه دقیق‌تر دارد تا اثرات واقعی و ایمنی آن برای استفاده برای مدت طولانی‌تر تایید شود.
درمان فوری سرفه شبانه
سرفه شبانه می‌تواند مشکلی اختلالی باشد. این موضوع باعث ایجاد اختلال در کیفیت خواب و به‌طور‌کلی، راحتی شبانه شما شود. درمان فوری سرفه شبانه وابسته به‌علت اصلی به‌وجود آورنده آن است. بنابراین، در اینجا به چند مرحله مهم در مدیریت و درمان فوری سرفه شبانه اشاره خواهیم کرد.
- مشاوره با پزشک: اگر شما یا کسی دیگری مشکل سرفه شبانه دارید، ابتدا با پزشک مشورت کنید. او می‌تواند تاریخچه پزشکی شما را بپرسد و از شما جزئیات بیشتری درباره علائم و شدت سرفه بیابد.
- تشخیص علت: پزشک شما ممکن است تست‌ها و تحقیقات انجام دهد تا علت سرفه شبانه را مشخص کند. این تست‌ها شامل آزمایشات خون، تست‌های تصویربرداری مانند اسکن ریه، و تست‌های عملکرد تنفسی میشود.
- داروها: در‌صورتی‌که، علت سرفه شبانه در بیماری‌های مزمن تنفسی، آسما، یا التهاب ریه باشد، پزشک امکان دارد، داروهای ضدالتهاب، داروهای ضدآلرژی، یا داروهای دیگر تجویز کند.
- تغییرات در سبک زندگی: تغییر در عادات سبک زندگی نیز به کاهش سرفه شبانه کمک می‌کند. این تغییرات شامل مواردی مانند تغییر در محیط خواب، استفاده از مرطوب‌کننده هوا و جلوگیری از تماس با عوامل تحریک‌کننده مثل دود سیگار می‌شوند.
- استفاده از داروهای ضد سرفه: پزشک با تجویز داروهای ضد سرفه به شما کمک کند تا در طول شب خواب راحت‌تری را تجربه کنید.
- مداومت در درمان: بسته به‌علت سرفه، ممکن است نیاز به درمان مداوم باشد. در این صورت برنامه‌ریزی درمانی پزشک را به‌طور‌دقیق دنبال کنید و در‌صورت نیاز با وی تماس بگیرید.
حتماً به مشورت پزشک خود بپردازید تا او بتواند تشخیص دقیقی برای علت سرفه شما قرار دهد و برنامه درمانی مناسبی تجویز کند.
درمان سرفه در خانه چگونه است؟
درمان سرفه شدید در خانه ممکن است به وسیله تغییرات در سبک زندگی، درمان‌های خانگی و استفاده از داروهای طبیعی انجام شود. در هر صورت، قبل از هر درمان خودسرانه، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید، به ویژه اگر علائم سرفه شما شدید و مزمن نمایان شده است یا با علائم دیگر همراه باشد. در ادامه چند راهکار و درمان خانگی برای کنترل سرفه شدید آورده شده است.
- مصرف آب: برای نرم کردن حلق و تسکین سرفه، مصرف آب به میزان کافی مهم است. اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی آب می‌نوشید.
- استفاده از مرطوب‌کننده هوا: استفاده از مرطوب‌کننده هوا در کاهش خشکی هوا و تسکین سرفه کمک می‌کند.
- گرما و بخار: نشستن در اتاق حمام با آب گرم داغ در حین دوش گرفتن می‌تواند به تسکین سرفه کمک کند. همچنین، استفاده از فرآیند بخور با اضافه کردن چند قطره اسانس یا گلابی به آن نیز مفید است.
- چای گرم با عسل: مصرف چای گرم با عسل خواص ضد التهابی و آرام‌بخش دارد و به تسکین سرفه کمک می‌کند و سبب بهبود سرفه‌های شدید میشود.
- استفاده از آب نمک گرم: یک لیوان آب گرم با یک چهارم تا یک نصف قاشق چای‌خوری نمک مخلوط کنید و با آن را در حلق خود بچرخانید. این کار بر تسکین سرفه و درد حلق تاثیر می‌گذارد.
- خواب به موقع: اطمینان حاصل کنید که به موقع خواب می‌روید و مراقبت‌های خود را در طول شب انجام دهید.
- استفاده از داروهای طبیعی: برخی گیاهان مانند زنجبیل، علف‌های خودرو، گلابی، و عسل ممکن است خواص ضد سرفه خلط دار داشته باشند. از آن‌ها به عنوان دمنوش یا مصرف مستقیم به عنوان درمان خانگی استفاده کنید.
در هر صورت، اگر علائم سرفه شما به مدت طولانی ادامه دارد یا با علائم دیگر همراه است. حتماً به پزشک مراجعه کنید و بر‌اساس تجویز پزشک نسبت به درمان سرفه شدید اقدام کنید. او می‌تواند علت اصلی را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند.
درمان سرفه شدید کودکان
بهبود سرفه شدید در کودکان نیاز به توجه خاصی دارد؛ زیرا سیستم تنفسی کودکان آسان‌تر تحت تأثیرات محیطی قرار می‌گیرد. در اینجا چند راهکار برای درمان سرفه شدید خلط دار در کودکان آورده شده است.
- مصرف مایعات: اطمینان حاصل کنید که کودکان به اندازه کافی مایعات می‌نوشند. مایعات به تسکین حلق و راه‌های تنفسی کودک کمک می‌کنند. چای گرم، آب گرم با عسل (زیر نظر پزشک در صورتی که کودک زیر یک سال باشد) و سوپ‌ها انتخاب‌های خوبی هستند.
- استفاده از مرطوب‌کننده هوا: استفاده از مرطوب‌کننده هوا می‌تواند خشکی هوا را کاهش داده و به تسکین سرفه کودک کمک کند. مطمئن شوید که مرطوب‌کننده به‌طور مناسب در اتاق کودک قرار داده شده باشد.
- تبدیل حمام به یک اتاق بخار: هنگامی که کودک دچار سرفه است، می‌توانید حمام را به اتاق بخار تبدیل کنید. آب گرم باعث ایجاد بخار میشود و تنفس کودک را آسان‌تر می‌کند. اما توجه داشته باشید که کودکان را هرگز تنها در حمام نگذارید.
- استفاده از داروهای ضد سرفه: تجویز داروهای ضد سرفه برای کودکان زیر 6 سال ممنوع است و تنها با مشورت پزشک باید اقدام به مصرف داروهای مختلف کنید. برخی از داروهای گیاهی مانند عسل نیز ممکن است مفید باشند، اما کودکان زیر یک سال نباید عسل مصرف کنند.
- استفاده از گلابی و زیره: گلابی یا عصاره آن بر تسکین سرفه تاثیر مطلوبی دارد. همچنین، زیره خواص آنتی‌باکتری و ضد التهابی همراه دارد که سرفه کودکان را بهبود می‌بخشد.
- تغییرات در محیط زیست: محافظت از کودکان از عوامل تحریک‌کننده مثل دود سیگار، آلودگی هوا و غبار می‌تواند بر بهبود وضعیت سرفه کودکان نقش موثری داشته باشد.
در صورتی که سرفه کودک شدید و به مدت طولانی ادامه داشته یا با علائم دیگر همراه باشد، بهتر است تا پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند علت اصلی را تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسبی را برای کودک در نظر بگیرد.
پیشنهاد پایانی
در‌صورتی‌که سرفه به مدت بیش از یک هفته ادامه داشته یا همراه با علائم دیگر نظیر تب، تنگی نفس یا سردرد باشد، حتماً به پزشک مراجعه شود. تشخیص و بهبود سرفه شدید نیازمند تشخیص حرفه‌ای است تا بتوان بر علت اصلی واکنش سرفه پرداخت و نسبت‌به درمان سرفه شدید به‌صورت موثر اقدام کرد.
افزودن دیدگاه