یبوست در یک تعریف ساده به حرکات نامنظم روده بزرگ و دفع مدفوع سفت و خشک گفته می‌شود. یبوست یک عارضه گوارشی است که در آن حرکات روده بزرگ کمتر از حالت طبیعی است و تقریبا می‌توان گفت که همه افراد در دوره‌ای از زندگی خود ممکن یبوست را تجربه کنند، البته بروز یبوست در هر فرد متفاوت است اما پزشکان معمولا دفع مدفوعی که کمتر از ۳ بار در هفته باشد را یبوست می‌نامند.. با اینکه یبوست مسئله خیلی جدی نیست، اما اگر به مدت طولانی ادامه یابد، امان از زندگی انسان می‌برد و روال معمول زندگی را مختل می‌کند و می‌تواند برای فرد مشکل سازشود. گاهی با راهکارهای ساده‌ای مثل افزودن فیبر و مایعات به رژیم غذایی می‌توان یبوست را درمان کرد اما بعضی اوقات نیز درمان‌های خانگی موثر نیست و تنها با خرید داروهای روان کننده شکم است که می‌توانید یبوست را برطرف کنید. البته اگر یبوست مزمن باشد، با مراجعه به پزشک باید از درمان‌های دیگری نیز استفاده کرد. با ما همراه باشید تا در مورد بهترین و محبوب‌ترین قرص‌ها و داروهای روان کننده شکم اطلاعاتی کاربردی در اختیار شما قرار دهیم.
ملین چیست؟
روان کننده‌های شکم ممکن است به‌عنوان ملین، نرم‌کننده مدفوع یا مکمل‌های فیبر نام‌گذاری شوند. ملین‌ها باعث ایجاد تغییراتی در سیستم گوارش شما می‌شوند که دفع مدفوع را برای شما آسان‌تر می‌کند. برخی نیز با نرم‌تر کردن مدفوع کار می‌کنند تا مدفوع راحت‌تر دفع شود. بعضی دیگر عضلات روده بزرگ را تحریک می‌کنند تا مدفوع را در امتداد حرکت دهند. برخی از ملین‌ها هر دو خاصیت ذکر شده را دارند.
انواع ملین‌ها؛تقسیم‌بندی کلی ملین‌ها
همان طور که پیشتر نیز گفتیم، ملین‌ها با ایجاد تغییراتی در سیستم گوارش سبب تسهیل دفع مدفوع می‌شوند، اما ملین‌ها برای از بین بردن یبوست به شیوه‌های متفاوتی عمل می‌کنند که همین امر سبب شده تا ملین‌ها را در دسته بندی کلی تقسیم کنند. در ادامه دسته بندی کلی ملین‌ها و داروهای روان کننده شکم را به شما عزیزان معرفی می‌کنیم.
ملین‌های حجیم ساز
ملین‌های حجیم ساز، مدفوع شما را حجیم می‌کنند. در واقع این نوع ملین‌ها با اضافه کردن فیبر محلول به مدفوع، سبب کشیده شدن آب از بدن به سمت مدفوع می‌شوند و آن را بزرگ‌تر و نرم‌تر می‌کند. افزایش اندازه مدفوع، روده بزرگ را تحریک می‌کند تا منقبض شود و مدفوع را خارج کند. این ملین‌ها به‌طورکلی ملایم‌ترین نوع ملین هستند. ملین‌های حجیم ساز کمترین احتمال ایجاد عوارض جانبی را دارند و بهترین ملین هستند که ابتدا باید امتحان کنید. از جمله این ملین‌ها می‌توان به: ملین فیبروگل، پسیلیوم گرانول، پلی کربوفیل و متیل سلولز اشاره کرد.
ملین‌های اسمزی
نقش ملین‌های اسمزی این است که آب را از سایر قسمت‌های بدن بکشند و به روده بزرگ بفرستند. زمانی که روده بزرگ آب بیشتری را جذب می‌کند مدفوع را نرم‌تر و دفع آن را راحت‌تر می‌کند. ملین‌های سالین نوعی ملین اسمزی هستند. ملین‌های سالین حاوی نمکی هستند که آب را در روده بزرگ نگه می‌دارد. از جمله ملین‌های اسمزی می‌توان به پلی اتیلن گلیکول، محلول هیدروکسید منیزیم و گلیسیرین اشاره کرد.
ملین‌های روان کننده
ملین‌های روان کننده سطح روده را می‌پوشانند، این پوشش مانع جذب آب از مدفوع در روده بزرگ می‌شود، بنابراین مدفوع نرم می‌ماند. همچنین این ملین‌ها سبب لغزندگی سطح روده می‌شوند که دفع مدفوع را راحت‌تر می‌کند. ملین‌های روان کننده برای ایجاد حالت لغزندگی حاوی روغن معدنی هستند.
ملین‌های محرک
در واقع ملین‌های محرک، اعصابی را که کنترل عضلات روده بزرگ برعهده دارد، تحریک می‌کنند. این اعصاب روده بزرگ را به حرکت وادارمی‌کنند تا مدفوع را به سمت جلو حرکت دهد. از جمله ملین‌های محرک می‌توان به بیزاکودیل و سنا اشاره کرد.
معرفی معروف‌ترین قرص‌های روان کننده شکم
ملین‌ها در اشکال مختلفی مانند قرص، شربت و شیاف قابل استفاده هستند. شما باید با توجه به میزان مشکل خود بهترین نوع ملین‌ها را انتخاب کنید. پرطرف‌دارترین نوع مصرف ملین‌ها به صورت قرص و کپسول است. در داروخانه‌ها انواع مختلف و زیادی از قرص‌های روان کننده شکم وجود دارد. برای اینکه انتخاب درستی داشته باشید باید به مقایسه انواع قرص روان کننده شکم بپردازید و تفاوت این قرص‌ها را بدانید. در ادامه به معرفی معروف‌ترین قرص‌های روان کننده شکم می‌پردازیم.
کپسول رولاکس قائم دارو
این کپسول دارای اثرات ملین‌کننده بوده و در درمان تنبلی روده به طور موثر کاربرد دارد و به این وسیله یبوست را برطرف می‌کند. از دیگر مزایای استفاده از کپسول رولاکس قائم دارو می‌توان از اثرات ضد اسپاسمی و ضد نفخ آن نام برد. ماده موثر موجود در ترکیبات این کپسول، کاسیا آنگستیفولیا است که با ایجاد تحریکات و انقباضات ماهیچه‌های روده موجب دفع سریع‌تر مواد غذایی از روده می‌شود. در هر جعبه 30 عدد کپسول وجود دارد و افراد بالای 12 سال می‌توانند مصرف کنند. مصرف این دارو با داروهای دیگوکسین، داروهای ضد آریتمی، استروژن، ایندومتاسین، نیفیدیپین، داروهای مدر پایین‌آورنده پتاسیم مانند فوروزماید و هیدروکلرتیازید و آدنو کورتیکو استروئیدها و شیرین بیان تداخل دارد. از طرف دیگر مصرف خودسرانه زیاد و افراطی عوارضی از جمله آریتمی قلبی، نفروپاتی، ادم، پوکی استخوان، هماچوری، ضعف عضلانی و آسیب بافتی مخاط روده به همراه دارد.
قرص سی لاکس دینه
این محصول که در شرکت دینه به تولید رسیده است، ملین و مسهل بوده و با افزایش تحریکات روده به درمان یبوست کمک می‌کند. قرص سی لاکس دینه یبوست ناشی از ضعف روده بزرگ را به خوبی بهبود بخشیده و با کمک به تخلیه روده‌ها در پیشگیری از تنبلی روده موثر است. این قرص کاملا گیاهی بوده و ترکیبات موثر آن برگ سنا و رازیانه هستند. هم کودکان و هم بزرگسالان می‌توانند از این فرآورده به عنوان ملین و مسهل استفاده نمایند. از دیگر مزایای این قرص این هست که مشکلات ناشی از بواسیر یا هموروئید را درمان می‌کند. توجه داشته باشید که بیشتر از 2 هفته به طور مداوم از قرص سیلاکس مصرف نکنید. مصرف زیاد قرص سیلاکس واکنش روده بزرگ به سینوزیدها را کم کرده و عضلات کلون را ضعیف می‌کند.
کپسول ژلاکس ۱۰۰۰ دانا
اگر بخواهیم از بهترین قرص ضد یبوست صحبت کنیم، باید حتما اشاره‌ای هم به کپسول ژلاکس ۱۰۰۰ (روغن کرچک) دانا داشته باشیم. همان‌طور که از نام این محصول پیداست، ترکیب موثر موجود در آن روغن کرچک است که با خاصیت ملین خود در درمان یبوست تاثیر دارد. بسیاری از افراد به دلیل طعم نامطلوب روغن کرچک از مصرف آن امتناع می‌کنند اما به واسطه قرار گرفتن در کپسول آن را با سهولت بیشتری می‌توان میل کرد. علاوه بر آن این کپسول مسهل نیز بوده و برای آماده‌سازی روده و مقعد قبل از اعمال جراحی یا مطالعات رادیوگرافی نیز می‌توان از آن استفاده کرد. اگر یبوست دارید و به‌عنوان مسهل از این دارو استفاده می‌کنید باید 2 الی 3 کپسول، 2 تا 3 بار در طول روز مصرف کنید. استفاده از این نوع قرص روان کننده شکم در دروان بارداری خطرناک است زیرا روغن کرچک باعث ایجاد تحریکات در رحم می‌شود.
معرفی انواع دیگر داروهای روان کننده شکم
از میان فرآورده‌هایی که در قسمت قبلی به آنها اشاره شد، به راحتی می‌توانید بهترین قرص ضد یبوست را برای مصرف خود انتخاب نمایید. اگر به دنبال داروی ضد یبوست در فرم‌های دیگری مثل شربت، پودر، ساشه و… هستید، پس تا انتها مقاله را دنبال کنید تا بتوانید یکی از داروهای زیر که جز بهترین دارو‌ها هستند برای خودتان انتخاب کنید.
شربت فیژان رازک
عصاره انجیر و برگ سنا ترکیباتی هستند که در شربت فیژان رازک وجود دارند. این شربت با افزایش حرکات پرستالتیک روده و کاهش جذب آب و الکترولیت به درمان یبوست کمک کرده و همچنین ترشح مایعات در روده بزرگ را از طریق تحریک ترشح فعال کلراید افزایش می‌دهد. این شربت در همه سنین قابل استفاده بوده و فقط مخصوص کودکان نیست. افرادی که بیماری‌ها التهابی روده دارند، باید با احتیاط از آن استفاده نمایند. دقت کنید که این دارو نباید به صورت طولانی مدت مصرف شود
شربت لاکساپلاس باریج اسانس
عناب، بنفشه، سپستان، گل گاو زبان، گل سرخ، بهدانه و اسفرزه ترکیبات موجود در شربت لاکساپلاس باریج اسانس هستند که اثرات ضد یبوست فوق‌العاده‌ای را از خود نشان می‌دهند. هم کودکان و هم بزرگسالان می‌توانند از این دارو استفاده کنند. این شربت همچنین در بهبود اختلالات گوارشی نیز موثر است. می‌توانید این دارو را با خیالی آسوده مصرف کنید چرا که این داروی ملین معمولا عارضه جانبی خاصی ندارد.
قرص آلتوهلث تریفالا فاران شیمی
به منظور بهبود علائم سندرم روده تحریک‌پذیر و همچنین رفع یبوست می‌توانید از قرص آلتوهلث تریفالا فاران شیمی استفاده کنید. از ۳ ماده که خاصیت ملین دارند در این محصول استفاده شده است. کنترل دیابت، کاهش کلسترول و حتی تاثیر مثبت در کاهش وزن و لاغری از مزایای مصرف این قرص به حساب می‌آید. ۱ یا ۲ بار در روز می‌توانید این قرص را مورد استفاده قرار دهید. ترکیبات موجود در این مکمل خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کنند. تقویت سیستم ایمنی از دیگر مزایای این مکمل است.
قرص بیزاکودیل برای درمان یبوست
از قرص یا شیاف بیزاکودیل نیز برای درمان یبوست می‌توان استفاده کرده که البته بهتر است با تجویز و مشورت پزشک اقدام به استفاده از آن نمود. بیزاکودیل با تحریک عضلات روده سبب افزایش حرکات دستگاه گوارش شده و دفع مدفوع را ساده‌تر می‌کند. به طور معمول ۱۰ تا ۱۲ ساعت طول می‌کشد تا قرص بیزاکودیل اثر کند اما تاثیرگذاری شیاف این دارو اغلب طی ۱۰ تا ۶۰ دقیقه مشخص می‌شود. این دارو همچنین گاهی به منظور تخلیه روده پیش از تصویربرداری و یا عمل‌های جراحی تجویز می‌شود.
